Translate

Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου 2010

Στο έλεος των λαθρανασκαφαίων ο Λαβύρινθος



Στο έλεος των λαθρανασκαφαίων ο Λαβύρινθος


Της Κατερίνας Μυλωνά

Σε έρμαιο λαθρανασκαφαίων είχε μετατραπεί τα τελευταία δύο χρόνια το σπήλαιο Λαβυρίνθου της Γόρτυνας.

Μετά από κινητοποίηση των μελών του τμήματος Κρήτης της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας, βρέθηκαν στο σημείο ο εισαγγελέας αλλά και κλιμάκιο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ηρακλείου, η οποία και ξεκινά διαδικασίες καθαρισμού, κατ’ αρχάς, του σπηλαίου από εκρηκτικές ύλες και πυρομαχικά, απομεινάρια του Β΄ παγκοσμίου πόλεμου, και στη συνέχεια σε αξιοποίηση του σπηλαίου. Στόχος είναι η Λαβύρινθος να καταστεί επισκέψιμη από κατοίκους της περιοχής αλλά και πόλος έλξης για τουρίστες.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, η νομάρχης Ηρακλείου τόνισε ότι η ΝΑΗ θεωρεί τη μελλοντική αξιοποίηση του σπηλαίου ως ειδικό αναπτυξιακό έργο, με πολλαπλά θετικά αποτελέσματα στην κοινωνικοοικονομική ζωή της ενδοχώρας του νομού μας. Μάλιστα, το σπήλαιο αυτό σε συνδυασμό με τον κοντινό αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας θα μπορούσε να αποτελέσει πόλο έλξης τουριστών στην περιοχή. Όπως υπογράμμισε η κ. Σχοιναράκη, η ΝΑΗ έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό την προσπάθεια αξιοποίησης του σπηλαίου, μία διαδικασία αρκετά περίπλοκη λόγω των ιδιαιτεροτήτων που πηγάζουν από την ύπαρξη υπολειμμάτων εκρηκτικών υλών -που παραμένουν από την περίοδο της γερμανικής Κατοχής-, και την ανάγκη εργασιών αντιστήριξης, καθώς και από την απαιτούμενη συνεργασία πολλών συναρμόδιων φορέων, όπως το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, το Γενικό Επιτελείο Στρατού κ.α.

Έπειτα από σχετική έρευνα, η ΝΑΗ ήρθε σε επαφή με γερμανική μελετητική και κατασκευαστική εταιρεία, δύο εκπρόσωποι της οποίας συμμετείχαν στην πρόσφατη αυτοψία στο σπήλαιο, προκειμένου να διαμορφώσουν προτάσεις για τις απαραίτητες ενέργειες και παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν. Η εταιρεία θα υποβάλλει σε δύο εβδομάδες την πρότασή της στη Νομαρχία Ηρακλείου, τόσο για τη μεθοδολογία που πρέπει να ακολουθηθεί, καθώς και για το κόστος των απαιτούμενων προκαταρκτικών εργασιών (εντοπισμό ύπαρξης επιπλέον πυρομαχικών με ειδικό εξοπλισμό, απαιτούμενες μελέτες κλπ), με τελικό στόχο να καταστεί το σπήλαιο ασφαλές και επισκέψιμο.

Κατά τη διάρκεια της αυτοψίας διαπιστώθηκαν εκσκαφές στο δάπεδο και στα περιμετρικά τοιχώματα, οι οποίες οφείλονται σε λαθρανασκαφές. Τέλος διαπιστώθηκε ότι στο εσωτερικό του σπηλαίου υπάρχουν σημαντικές επιχώσεις και κατακρημνίσεις, οι οποίες οφείλονται στις ανατινάξεις που έγιναν κυρίως το 1944 και το 1961.

Η Αρχ/των Μηχ/κός, Δ/ντρια Αναπτυξιακού Σχεδιασμού ΝΑΗ, κ. Άννα Βασιλάκη, ανέφερε πως το σπήλαιο παρέμενε αναξιοποίητο καθώς ούτε το Γενικό Επιτελείο Στρατού αλλά ούτε και η αρχαιολογία προτίθεντο να προχωρήσουν σε οποιαδήποτε ενέργεια καθαρισμού και προβολής του.

Το μέλος του τμήματος Κρήτης της ελληνικής σπηλαιολογικής εταιρείας, κ. Καλούστ Παραγκαμιάν, ανέφερε πως το πρόβλημα των λαθρανασκαφών είναι παλιότερο και ξεκινά από το 1982, όμως, τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως εγκαταστάθηκε στο σημείο ολόκληρο συνεργείο που προχωρούσε σε ανασκαφές προς αναζήτηση, κάνεις δεν ξέρει τι... Ο κ. Παραγκαμιάν τόνισε πως οι πολίτες πρέπει να ενδιαφερθούν για τα μνημεία του τόπου μας και κάλεσε όποιον γνωρίζει κάτι για τις λαθρανασκαφές να τον ενημερώσει.

Τα βήματα που θα ακολουθηθούν για την ανάδειξη του σπηλαίου ανέφερε ο Δρ. Μηχ/κός – Γεωλόγος, κ. Άγγελος Λειβαδάς. Τόνισε πως δεν πρέπει κάνεις πολίτης να προσπαθήσει να εισέλθει του σπηλαίου γιατί είναι πολύ επικίνδυνο, ακόμα και να προκαλέσει έκρηξη. Εξάλλου, παλιότερα είχαν χάσει τη ζωή τους Κάποιοι άνθρωποι και μικρά παιδιά.

Ο Λαβύρινθος

Ο Λαβύρινθος της Γόρτυνας βρίσκεται περίπου 3 km βορειοανατολικά του ομώνυμου αρχαιολογικού χώρου. Πρόκειται για ένα τεχνητό σπήλαιο, δηλαδή υπόγειο λατομείο, διανοιγμένο σε μαργαϊκό ασβεστόλιθο που χρησιμοποιήθηκε κυρίως κατά τη Ρωμαϊκή εποχή. Το σπήλαιο περιλαμβάνει διαμορφωμένους διαδρόμους συνολικού μήκους 2,5 χιλιομέτρων που οδηγούν σε μικρές και μεγάλες λαξευτές αίθουσες συνολικής έκτασης 9 στρεμμάτων. Το σπήλαιο συνδέθηκε με τους μύθους του Θησέα και του Μινωταύρου τουλάχιστον από τον 9ο αιώνα μ.Χ.. Όπως προκύπτει από περιηγητικά κείμενα αλλά και χάρτες της Κρήτης του 16ου αιώνα, ο Λαβύρινθος της Γόρτυνας ήταν ένα από τα πρώτα και σημαντικότερα τουριστικά αξιοθέατα της Κρήτης, τουλάχιστον από τις αρχές του 15ου αιώνα. Οι επισκέψεις μάλιστα ήταν σχετικά οργανωμένες αφού υπήρχαν τοπικοί ξεναγοί, οι οποίοι οδηγούσαν και ξεναγούσαν τους επισκέπτες στο σπήλαιο, πρακτική που συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι περισσότεροι περιηγητές στην Κρήτη από τον 15ο αιώνα και ύστερα επισκέφτηκαν και τον Λαβύρινθο και κάνουν αναφορά στο πλήθος των επιγραφών που είδαν στα τοιχώματά της. Η πρωιμότερη από αυτές είναι εκείνη του φλωρεντινού ιερωμένου Christophoro Buondelmonti ο οποίος την επισκέφτηκε το 1415.

Διαπιστώνοντας το μεγάλο ενδιαφέρον που παρουσιάζουν οι επιγραφές αλλά και τον κίνδυνο καταστροφής τους, από σύγχρονους επισκέπτες ή από τη φυσική φθορά, το Τμήμα Κρήτης της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας πραγματοποίησε πλήρη απογραφή των υπογραφών που υπάρχουν στα τοιχώματα της αίθουσας «Τραπέζα» το διάστημα 1999-2000.

Πηγή:
http://www.patris.gr/articles/187606

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου